KANUNUN BAĞLAYICILIĞI

MADDE 4 :

(1) Ceza kanunlarını bilmemek mazeret sayılmaz.

(2) (Mülga : 29/6/2005 – 5377/1 md.)

GEREKÇESİ        :

Tasarıda, kişinin bir fiilin hukuk düzenince yasaklandığına ilişkin kaçınılamayacak hatası dikkate alınmamaktaydı. Anayasamızda güvence altına alınan kusur ilkesiyle açık biçimde çelişen bu durumun düzeltilmesi zorunluluğu nedeniyle maddeye ikinci fıkra eklenmiştir.

Bu hükümle, kişinin işlediği fiilden dolayı kusurlu ve sorumlu tutulabilmesi için, bu fiilin bir haksızlık oluşturduğunu bilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Buna göre, kişi, işlediği fiilin hukuken kabul görmez bir davranış olduğunun bilincinde olmalıdır. Ancak, işlenen fiilin kanunlarda suç olarak tanımlanmış olduğunu bilmek gerekmez.

İşlenen fiilin hukuken kabul görmez bir davranış oluşturduğu hususundaki hatanın kaçınılamaz olması hâlinde, kişi kusurlu sayılamaz. Hatanın kaçınılamaz olduğunun belirlenmesinde ise, kişinin bilgi düzeyi, gördüğü eğitim, içinde bulunduğu sosyal ve kültürel çevre şartları göz önünde bulundurulur.

Hatanın kaçınılabilir olması durumunda kişi kusurlu sayılacak ve bu husus, temel cezanın belirlenmesinde göz önünde bulundurulacaktır.

MADDENİN YORUMU :

Maddenin birinci fıkrasında, önceki yasanın 44 üncü maddesinde yer alan ilke, ceza kanunlarını bilmemenin mazeret olmayacağı sonucu, yeni yasada da açıklanmaktadır. Bu ilke, ceza kanunlarından, “bilmemek” mazereti ile kurtulma amacının önüne geçmektir.

Maddenin 2. fıkrasını 5377 sayılı kanun ile madde metninden çıkarılmıştır.

Madde çerçevesine bakıldığında, ülkemizde ceza kanunlarını bilmemenin mazeret sayılamayacağı hususunda açıklık getirerek bireye kanunları bilme sorumluluğu getirmiştir. Etraflıca düşünmek gerekirse sadece bilmemek değil yanlış bilmek de cezalandırmaya engel değildir.

İLGİLİ YARGITAY KARARI :

12. CEZA DAİRESİ

2013/27589 E.

2014/22906 K.

9. CEZA DAİRESİ

Esas: 2015/17490

Karar: 2016/2378

Hükümden sonra 24.11.2015 tarih ve 29542 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ve TCK’nın 53. maddesinin bazı hükümlerini iptal eden Anayasa Mahkemesi’nin 08.10.2015 tarih ve 2014/140-2015/85 Sayılı kararının infaz aşamasında dikkate alınması mümkün görülmüştür.

Yapılan yargılama sonunda aşamalarda ileri sürülen iddia ve savunmaların toplanan tüm delillerle birlikte gerekçeli kararda tartışılıp, sanığın suçunun sübutu kabul, olay niteliğine ve kovuşturma sonuçlarına uygun şekilde vasfı tayin edilmiş, incelenen dosyaya göre verilen hükümde aşağıdaki husus dışında bir isabetsizlik görülmemiş olduğundan, sanık ve müdafiinin diğer temyiz itirazlarının reddine,

Ancak;

Suça konu sentetik kannabinoid türevi maddesinin, suç tarihinden sonra 04.04.2015 tarihinde yürürlüğe giren 6638 Sayılı Kanun’un 11. maddesiyle TCK’nın 4. maddesinin (a) bendi kapsamına alındığı gözetilmeden, yazılı şekilde uygulama yapılmak suretiyle TCK’nın 7. maddesininin 2. fıkras 2. fıkrasına aykırı davranılması,

SONUÇ : Kanuna aykırı olup, hükmün bu sebeple BOZULMASINA, ancak bu hususun yeniden yargılama yapılmaksızın CMUK’nın 322. maddesine göre düzeltilmesi mümkün bulunduğundan, hüküm fıkrasından “TCK’nın 188/4-a maddesinin uygulanmasına dair bölümün” çıkartılarak; TCK’nın 62. maddesinin uygulanması sonucu bulunan “12 yıl 6 ay hapis ve 5 gün adli para cezası” ibaresinin “8 yıl 4 ay hapis ve 4 gün adli para cezası” ve devamında gün para cezasının TCK’nın 52/2. maddesi gereğince adli para cezasına çevrilmesi esnasında “5 gün” ibaresinin “4 gün” ve “100. TL” ibaresinin “80 TL” olarak değiştirilmesi suretiyle, diğer yönleri usul ve kanuna uygun bulunan hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 10.03.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.